Een licht schijnen op ziekenhuiszorg buiten het ziekenhuis: de toekomst?

Elke week nemen we wel een verder gezonde pasgeborene op voor fototherapie. Deze opnames duren enkele dagen en verlopen geprotocolleerd. Deze behandeling leent zich mogelijk goed voor verplaatsing naar de thuissituatie. Dit lijkt vanuit de resultaten van een eerste gerandomiseerde studie ook veilig en uitvoerbaar.¹

Geschikte kandidaten voor deze studie waren niet-zieke neonaten vanaf 36 weken, ≥ 48 uur oud en met een indicatie voor fototherapie. Wanneer de verzorgers fototherapie thuis wilden en konden geven, werden patiënten geïncludeerd en gerandomiseerd naar een interventiegroep (fototherapie thuis) en een controlegroep (fototherapie in het ziekenhuis). In beide groepen werden dagelijks in het ziekenhuis bilirubine en lichaamsgewicht gecontroleerd. Verzorgers kregen mondelinge instructies over het geven van fototherapie. Van de 256 geschikte patiënten werden 147 geïncludeerd (78 interventiegroep, 69 controlegroep). Dit was minder dan de vooraf berekende benodigde 250 om, naast veiligheid en  uitvoerbaarheid, ook verschillen in moeder-kindbinding aan te tonen. Door het lagere inclusieaantal zijn die laatste analyses niet uitgevoerd. De helft van de niet-geïncludeerde patiënten werd uitgesloten van deelname omdat de verzorgers thuis geen fototherapie wilden geven.

De onderzoekers zagen geen verschillen in duur van de fototherapie en gewichtsbeloop. Van de interventiegroep werden drie (4%) patiënten alsnog opgenomen vanwege een stijging van het bilirubine. Zij bleken thuis maar 9 uur fototherapie te hebben gekregen door misverstanden of door onrust bij het kind. In achttien uur opname werd bij hen een daling van het bilirubine gezien na adequaat continueren van fototherapie. Bij drie andere patiënten werd de interventie op wens van de ouders gestaakt vanwege problemen metdagelijks naar het ziekenhuis komen en door hen ervaren zorgen over de uitvoering van de behandeling thuis.

Dit is de eerste RCT die de uitvoerbaarheid en veiligheid van fototherapie in de thuissituatie beschrijft. Het aantal geïncludeerde patiënten is laag, met veel exclusies op basis van de wens van ouders. Behandeling in de thuissituatie zou voordelig kunnen zijn voor een deel van de patiënten. Theoretische positieve effecten (zoals hechting, ouderlijke stress of kosten van zorg) zijn in deze studie niet gekwantificeerd. Dagelijkse controle en een goede informatievoorziening lijken in ieder geval belangrijk te zijn voor veilig verder onderzoek.

Literatuur

1. Pettersson M, Eriksson M, Albinsson E, et al. Home phototherapy for hyperbilirubinemia in term neonates-an unblinded multicentre randomized controlled trial. Eur J Pediatr. 2021;180(5):1603-1610.