Geaccrediteerde nascholing
Geaccrediteerde nascholing
Kinderartsen zien regelmatig kinderen met een bacteriële of virale longontsteking. De vraag is dan: hoe groot is de kans op een ernstig beloop bij dit kind? Een recent onderzoek uit Australië biedt een aantal handvatten die kunnen helpen bij het inschatten van deze kans.1 De auteurs onderzochten gegevens van 4833 opnamen wegens community-acquired pneumonia in de jaren 2011-2016 in een groot ziekenhuis in Sydney. Van deze opnamen werden er uiteindelijk 3330 (bij 3305 kinderen; sommigen werden vaker opgenomen) geanalyseerd (mediane leeftijd 2,0 jaar, IQR 1-5 jaar, 52% mannelijk). Redenen van uitsluiting waren: geen respiratoire symptomen, immuungecompromitteerd, recente opname, onvolledige verslaglegging en andere administratieve fouten. De ernst van de ziekte werd in drie categorieën verdeeld: 1) mild, gedefinieerd als ziekenhuisopname op de afdeling; 2) matig-ernstig, gedefinieerd als opname op de intensive care of invasieve drainage; 3) ernstig, gedefinieerd als de noodzaak tot beademing, gebruik van vasopressoren of overlijden. Een milde pneumonie werd gevonden bij 2950 kinderen (89%), een matig-ernstige bij 305 (9%) en een ernstige bij 75 (2%). Voor de analyse werden de gegevens van patiënten met matig-ernstig en ernstig samengenomen en afgezet tegen die met een milde pneumonie.
De meest onderscheidende kenmerken (ernstig versus mild) waren: saturatie < 90% (odds ratio (OR) 6,6; 95%-betrouwbaarheidsinterval (95%-BI) 5,1 tot 8,5); toegenomen ademarbeid (OR 5,8; 95%-BI 4,2 tot 8,0), meer dan vier comorbiditeiten versus blanco voorgeschiedenis (OR 8,8; 95%-BI 5,5 tot 14) en afkomst (inheems of niet) (OR 4,7; 95%-BI 2,6 tot 8,4). Een gewicht onder de P3 of boven de P97 was ook een risicofactor (OR 1,6; 95%-BI 1,1 tot 2,5). De hoogte van koorts, een verhoogd CRP of een afwijkende thoraxfoto waren niet onderscheidend.
De auteurs gebruiken de uitkomsten om een scoringsinstrument te ontwikkelen. Belangrijker is dat ze een aantal ‘rode vlaggen’ identificeerden. Kinderen met een lage saturatie, meer ademarbeid, meer dan vier comorbiditeiten en een afwijkend gewicht hebben vaker een ernstig beloop. Intrigerend is dat inheemse kinderen meer risico lopen. Als verklaring daarvoor geven de auteurs lagere sociaal-economische klasse, minder goede toegang tot gezondheidszorg, vaker blootstelling aan sigarettenrook en genetische vatbaarheid voor micro-organismen.
Dat het CRP en de thoraxfoto weinig toevoegden wisten we natuurlijk wel. De NVK-richtlijn is daar duidelijk over. Goed kijken en luisteren blijven belangrijker.