Koorts zonder focus, zonder koorts – vanzelf opgelost?

Bij kinderen met koorts zonder focus biedt de NVK-richtlijn een duidelijke route voor diagnostiek en behandeling.¹ Maar wat doe je als de patiënt bij aankomst op de SEH geen koorts (meer) heeft? Een Zweedse studie laat zien dat de work-up in die gevallen significant minder uitgebreid is dan wanneer de koorts ook op de SEH wordt gemeten en onderzoekt de vraag of dat terecht is.² In deze studie werden 1926 kinderen jonger dan 60 dagen geïncludeerd die zich op een SEH presenteerden vanwege koorts zonder focus thuis. Ze werden onderverdeeld in twee groepen: de kinderen die ook op de SEH gemeten koorts hadden (febriele groep, N = 1224) en de kinderen die op de SEH geen koorts hadden (afebriele groep, N = 702). Beide groepen werden verder onderverdeeld in twee leeftijdscategorieën: jonger en ouder dan 28 dagen. Het klinische beloop werd gedurende tien dagen vervolgd. In de febriele groep werd driemaal zo vaak een bloedkweek en vijfmaal zo vaak een liquorpunctie verricht als in de afebriele groep. In de afebriele groep had 6,6% van de kinderen een bacteriële infectie, in de febriele groep 15,4%, wat overeenkomt met een relatief risico van 0,43 (95%-betrouwbaarheidsinterval (95%-BI) 0,31-0,58). Dit werd voor een groot deel verklaard door de lagere prevalentie van urineweginfecties in de afebriele groep. Het risico op een meningitis verschilde niet tussen febriele en afebriele kinderen jonger dan 28 dagen (2/243 versus 3/382, RR 1,05; 95%-BI 0,18-6,23). Bij kinderen ouder dan 28 dagen in de afebriele groep werd geen meningitis gediagnosticeerd (t.o.v. 3/842 in de febriele groep ouder dan 28 dagen).

Het lijkt op basis van deze resultaten onterecht dat er minder vaak een liquorpunctie wordt uitgevoerd op het moment dat er op de SEH geen koorts wordt gemeten bij kinderen jonger dan 28 dagen. In de NVK-richtlijn wordt ook benadrukt dat door ouders gerapporteerde koorts een betrouwbare indicator is voor temperatuursverhoging bij kinderen. In de richtlijn wordt om die reden ook geen strikte definitie van koorts gehanteerd maar wordt gesproken over ‘kinderen verdacht voor een infectie vanwege een abnormale temperatuur’.

1. NVK-richtlijn Koorts in de tweede lijn bij kinderen van 0 – 16 jaar, versie 11. Utrecht: NVK; december 2013.

2. Orfanos I, Sotoca Fernandez J, Elfving K, et al. Paediatric emergency departments should manage young febrile and afebrile infants the same if they have a fever before presenting. Acta Paediatr. 2022;111(10):2004-9.