Chaos in het gezin leidt tot slechtere astmacontrole

Al eerder werd in dit tijdschrift besproken dat het ontbreken van structuur thuis tot therapieontrouw bij kinderen met astma leidt. Amerikaanse onderzoekers vonden dat het ontbreken van structuur, ofwel gezinschaos (vertaling van ‘family chaos’) een belangrijke invloed heeft op de astmacontrole. Zij onderzochten een groep van 221 moeder-kindparen in de regio van Chicago. De kinderen waren tussen de 5 en 16 jaar oud. De onderzoekers vergaarden gegevens over de mate van astmacontrole met onder meer de – ook in ons land gebruikte – Astma Controle Test (ACT, een waarde van 20 of hoger past bij een goede astmacontrole). De mate van organisatie in het gezin werd bepaald met de CHAOS-vragenlijst (Confusion, Hubbub, and Order Scale). Deze gevalideerde vragenlijst beoordeelt de mate van organisatie en routine in huishoudens. Een hogere score komt overeen met een toegenomen mate van desorganisatie. Kenmerken van gezinschaos zijn: veel prikkels, onvoorspelbaarheid en gebrek aan routine en regels. In dit onderzoek werden ook kenmerken van depressie bij het kind en de ouders met vragenlijsten nagegaan. De invloed van deze factoren werd onderzocht met een multipele regressieanalyse. Depressie had een negatieve invloed maar gezinschaos veel meer (schatting van invloed: -0,36 (95%-BI -0,61 tot -0,12). Bovendien bleek chaos de gevolgen van depressie te versterken.

De conclusie van de auteurs luidt dat het ongeorganiseerd zijn van het gezin een belangrijke factor is bij het niet onder controle komen van astma. Dat betekent dat we daarnaar moeten vragen. Voorbeeldvragen zijn: eten jullie altijd samen en zijn daar afspraken over? Is er een vaste routine bij het opstaan of het naar bed gaan? Natuurlijk is het de uitdaging om gezinschaos niet alleen te herkennen maar vooral deze ook aan te pakken, zodat het kind met astma er baat bij heeft. Als u een gouden tip heeft: laat het weten.

Literatuur

Klok T, Kaptein A, Brand PLP. Het bevorderen van therapietrouw bij kinderen met astma. Praktische Pediatrie. 2012;3:134-9.
Weinstein SM, Pugach O, Rosales G, Mosnaim GS, Walton SM, Martin MA. Family chaos and asthma control. Pediatrics. 2019;144:e20182758