Premature geboorte verhoogt het risico op chronische nierziekte

Vroeggeboorte verhoogt de kans op chronisch nierziekte op latere leeftijd. Dat blijkt uit een groot Zweeds onderzoek. Sinds 1973 worden daar alle gegevens rondom zwangerschap en geboorte van alle kinderen vastgelegd in een landelijk geboorteregister. Na afloop van 2015 omvatte dit register informatie van ruim vier miljoen individuen; de oudsten hiervan waren dus 43 jaar oud. De onderzoekers vergeleken deze data met de gegevens van een landelijke registratie van chronische nierziekten. Van de vier miljoen individuen hadden er 4305 (0,1%) de diagnose ‘chronische nierziekte’ gekregen. Ex-prematuren, geboren tussen de 28e en 37e week, hadden een tweemaal verhoogd risico in vergelijking met voldragen kinderen (relatief risico (RR) 1,9; 95%-BI 1,7 tot 2,2). Bij extreem vroeg geborenen was de kans driemaal hoger (RR 3,0; 95%-BI 1,7 tot 5,5). Geboren worden na 37-38 weken gaf ook nog een verhoogd risico: RR 1,3; 95%-BI 1,2 tot 1,4). Het relatieve risico op een chronische nierziekte was het sterkst in de leeftijd van 0 tot 9 jaar (RR 5,1; 95%-BI 4,1 tot 6,3) en zwakte daarna af tot 1,3 (95%-BI 1,2 tot 1,6) in de groep van 20-43 jaar.

Bij vroeggeboorte denken kinderartsen vooral aan de gevolgen voor de longen en de hersenen. Dit onderzoek bevestigt dat ook de nieren last hebben van vroeggeboorte. Het proces van ontwikkeling en rijping van de nefronen raakt er blijkbaar door verstoord. Dit heeft merkbaar effect, zelfs bij kinderen geboren vanaf een termijn van 37 weken. Het vormt een extra reden om onze vrienden van de verloskunde te vragen premature geboorte te voorkomen. Of het betekent dat neonatologen hun patiënten tot de puberteit moeten volgen op de nazorgpoli’s is hiermee niet gezegd. De auteurs adviseren wel bij kinderen met een nierziekte naar de zwangerschapsduur te vragen. Het lijkt verstandig bij ex-prematuren die op latere leeftijd op het spreekuur komen, de bloeddruk te meten en zo nodig aanvullend onderzoek te doen.

Andere adviezen zijn: geef deze kinderen geen potentieel nefrotoxische medicatie zoals NSAID’s. Voorkom zo mogelijk andere factoren die leiden tot chronische nierschade zoals overgewicht, roken en anemie. Aan opgelopen hersen- of longschade na prematuriteit is meestal niet veel meer te doen. Daarentegen zijn er wel mogelijkheden om nierschade te beperken. Dat blijft tot op hoge leeftijd relevant.

Literatuur

Crump C, Sundquist J, Winkleby MA, Sundquist K. Preterm birth and risk of chronic kidney disease from childhood into mid-adulthood: national cohort study. BMJ. 2019;365:I1346.